-
1 κακός
κακός, ή, όν (Hom.+; gener. pert. to not meeting accepted standards of behavior, ‘bad, worthless, inferior’).① pert. to being socially or morally reprehensible, bad, evil (Hom.+; LXX)ⓐ of pers. ὁ κ. δοῦλος the bad slave Mt 24:48 (TestJob 7:7 κακὴ δούλη); κ. ἐργάτης evil-doer Phil 3:2. Subst. without art. (Sir 20:18) Rv 2:2. κακοὺς κακῶς ἀπολέσει Mt 21:41 (cp. Hipponax [VI B.C.] 77, 3 D.3; Soph., Phil. 1369; Aristippus in Diog. L. 2, 76 κακοὶ κακῶς ἀπόλοιντο; Nicol. Dam.: 90 Fgm. 66, 33 Jac.; Cebes 32, 5; Alciphron 2, 2, 1 κακὸς κακῶς ἀπόλοιτο; Jos., Ant. 2, 300; 7, 291; 12, 256; SIG 526, 46f [III B.C.] ἐξόλλυσθαι κακῶς κακούς; POxy 1238, 5 κακὸς κακῶς ἀπόλ.).—New Docs 4 p. 31 [lit.].ⓑ of human characteristics, actions, emotion, plans, etc. (POxy 532, 22 [II A.D.] ὑπὸ κακοῦ συνειδότος κατεχόμενος; 2 Macc 5:8; 4 Macc 17:2; Just., D. 17, 1 κακῆς προλήψεως; 94, 2 κ. πράξεις; 121, 3 πολιτείας) διαλογισμοί evil thoughts Mk 7:21. ἐπιθυμία base desire (Menand., Fgm. 718, 7 Kö.=535, 7 Kock; Pr 12:12; Just., A I, 10, 6) Col 3:5; ἔργον κ. bad deed Ro 13:3. ὁμιλίαι bad company, evil associations 1 Cor 15:33 (s. ἦθος). διδασκαλία IEph 16:2; cp. 9:1.ⓒ neut. as subst. (Hom.+; ins, pap, LXX, TestAsh 1:5; 4:5; Philo; Just., D. 1, 5 al.) τὸ κακόν evil, wrong what is contrary to custom or law εἰ κακῶς ἐλάλησα, μαρτύρησον περὶ τοῦ κακοῦ if I have said something in a wrong way, say what’s wrong about it J 18:23; Ro 7:21 (opp. τὸ καλόν, the right, the fine, the admirable deed) (Maximus Tyr. 34, 2a: the soul falls victim to [the] κακόν, contrary to its own efforts and in spite of its struggles); 16:19; 1 Cor 13:5; Hb 5:14; 1 Pt 3:10f; 1 Cl 22, 4 (both Ps 33:15); 3J 11. Perh. also Ro 14:20 (s. 2 below). οὐδὲν κ. nothing wrong Ac 23:9. Pl. evil deeds (Ael. Aristid. 45 p. 74 D.; TestSim 5:3; Ar. 13, 7; Just., A I, 28, 4) Ro 1:30; 1 Cor 10:6; Js 1:13 (s. ἀπείραστος); πάντα τὰ κ. all evils 1 Ti 6:10. μῆνις … ἐκ τοσούτων κακῶν συνισταμένη vengefulness composed of so many evils Hm 5, 2, 4.—κακὸν ποιεῖν do (what is) evil (Menand., Sam. 652 S. [307 Kö.]; Eccl 4:17; Plut., Mor. 523a) Mt 27:23; Mk 15:14; Lk 23:22; J 18:30 (s. κακαποιός); 2 Cor 13:7; 1 Pt 3:12 (Ps 33:17). Also τὸ κ. ποιεῖν Ro 13:4a; τὰ κ. ποιεῖν (Pr 16:12) 3:8; cp. GPt 4:13. (τὸ) κ. πράσσειν (TestAsh 6:2; only pl. Pr 10:23 and Just., D. 108, 1) Ro 7:19; 9:11 v.l.; 13:4b; 2 Cor 5:10 v.l. κατεργάζεσθαι τὸ κ. 2:9.② pert. to being harmful or injurious, evil, injurious, dangerous, pernicious, of things or conditions (Pr 16:9 ἡμέρα κ.; TestAbr B 4 p. 108, 12 [Stone p. 64] οὐδὲν κ.; Just., A I, 2, 3 φήμη κ.) ἕλκος κ. καὶ πονηρόν Rv 16:2. κ. θηρία Tit 1:12 (cp. POxy 1060, 7 ἀπὸ παντὸς κακοῦ ἑρπετοῦ. On transfer to human beings s. θηρίον 2). θανάσιμον φάρμακον …, ὅπερ ὁ ἀγνοῶν ἡδέως λαμβάνει ἐν ἡδονῇ κακῇ a deadly poison which the ignorant takes with perilous delight ITr 6:2 (cp. Just., A I, 21, 5 κακῶν καὶ αἰσχρῶν ἡδονῶν). Subst. τὸ κακόν (the) evil (Susario Com. [VI B.C.] κακὸν γυναῖκες; AnthLG: Fgm. iamb. adesp. 29 Diehl δῆμος ἄστατον κακόν; Ps.-Pla., Eryxias 8, 395e: opp. τὸ ἀγαθόν; Apollon. Rhod. 3, 129; Theocr. 14, 36; Plut., Lysander 18, 9 of ἄγνοια; Maximus Tyr. 24, 4a μέγιστον ἀνθρώπῳ κακὸν ἐπιθυμία ‘desire for more is humanity’s worst bane’; TestGad 3:1 [μῖσος]; Philo, Rer. Div. Her. 287 [λιμὸς] … κακὸν χεῖρον) of the tongue ἀκατάστατον κακόν Js 3:8 (s. ἀκατάστατος). (τὰ) κακά misfortunes (Appian, Iber. 79, §338; Maximus Tyr. 41, 3aff; schol. on Soph., Trach. 112 p. 286 Papag.; Is 46:7; EpArist 197; 207; TestJob 23:6; TestLevi 10:2; Jos., Bell. 6, 213, Ant. 3, 86) Lk 16:25; Ac 8:24 D; 2 Cl 10:1; AcPl Ha 3, 10; 11:7. κακόν τι πάσχειν suffer harm Ac 28:5 (cp. EpJer 33; Jos., Ant. 12, 376; Just., A I, 2, 4; Ath. 12, 1). πράσσειν ἑαυτῷ κ. do harm to oneself 16:28. τί κ. ἐστιν; w. inf. foll. what harm is there? MPol 8:2. Prob. Ro 14:20 (s. 1c above) κ. τῷ ἀνθρώπῳ harmful for the person belongs here. ἡσυχάσει ἄφοβος ἀπὸ παντὸς κακοῦ will have rest without fear of any evil 1Cl 57:7 (Pr 1:33).③ Certain passages fall betw. 1 and 2; in them the harm is caused by evil intent, so that 1 and 2 are combined: evil, harm, wrong Ro 12:21ab (cp. the proverb s.v. ἰάομαι 2b. Also Polyaenus 5, 11 οὐ κακῷ κακὸν ἠμυνάμην, ἀλλʼ ἀγαθῷ κακόν; but s. SRobertson, ET 60, ’48/49, 322). κακά τινι ποιεῖν Ac 9:13 (the dat. as 4Km 8:12; TestJud 7:8 οὐδὲν κακόν; Vi. Aesopi G 11 P.; Witkowski 64, 12 [95 B.C.]=PGrenf II, 36 ἡμῖν κακὸν ἐποίησεν; s. B-D-F §157). (διάβολος) ποιήσει τι κακὸν τοῖς δούλοις τοῦ θεοῦ (the devil) will inflict some kind of harm on God’s slaves Hm 4, 3, 4. κακόν τινι ἐργάζεσθαι Ro 13:10. κακά τινι ἐνδείκνυσθαι 2 Ti 4:14 (cp. Da 3:44; TestZeb 3:8). (τινί) κακὸν ἀντὶ κακοῦ ἀποδιδόναι (cp. Paroem. Gr.: Apostol. 18, 33 χρὴ μὴ τὸ κακὸν διὰ κακοῦ ἀμύνασθαι; Mel., P. 90, 676 ἀνταποδοὺς … κακὰ ἀντὶ καλῶν) Ro 12:17; 1 Th 5:15; 1 Pt 3:9; Pol 2:2.—WLofthouse, Poneron and Kakon in O and NT: ET 60, ’48/49, 264–68; s. κακία (GBaumbach).—B. 1177. DELG. M-M. TW. -
2 εφιημι
ион. ἐπίημι (fut. ἐφήσω, aor. ἐφῆκα - эп. ἐφέηκα; med.: impf. ἐφιέμην, aor. ἐφηκάμην)1) посылать, отправлять(Ἶριν Πριάμῳ Hom.)
2) перегонять(ἀγέλας ἐπὴ τὰ χωρία Xen.)
3) направлять, отводить(ποταμὸν ἐπὴ τέν χώρην Her.)
4) ( о животных) подводить, припускать, случать(τοὺς ὄνους ταῖς ἵπποις Her.; τὸν πῶλον, sc. πρὸς τὸ ὀχεύειν Arst.)
5) доводить, побуждать, заставлять(τινὰ στοναχῆσαι Hom.)
τινὰ χαλεπῆναι ἐ. Hom. — приводить кого-л. в бешенство6) бросать, метать, пускать(βέλος τινί Hom.; ὀϊστὸν ἐπί τινι Eur.)
7) med. метить, целиться(τῶν προσώπων Plut.)
8) med. стремиться, добиваться(ἄρξειν, τῆς Ἑλληνικῆς ἀρχῆς Thuc.; τοῦ ἀρίστου Plat.; βεβαιῶσαί τι Arst.; διαποντίων πολέμων Plut.)
τί τῶν δυσφόρων ἐφίει ; Soph. — отчего ты (словно) хочешь растравить (свои) раны (досл. стремишься к страданиям)?9) налагать, пускать в ход10) пускать, бросать, устремлять, направлять, двигать(τέν ἵππον τισί Her., Plut. и ἐπί τινας Her.; στρατὸν ἐς πεδία Eur.)
ἐφεῖναι ἰχθύσιν διαφθοράν Soph. — бросить рыбам на съедение11) ниспосылать, насылать, обрушивать(Ἀργείοισι χήδεια, ἀεικέα πότμον τινί Hom.)
ὀργήν τινι ἐ. Plat. — обрушивать на кого-л. (свой) гнев12) юр. направлять в порядке апелляции, посылать для пересмотра, обжаловать(δίκην εἴς τινα Dem.; εἰς ἕτερον δικαστήριόν τι Luc.)
13) юр. вызывать(τινὰ ἐς δικαστήριον Dem.)
14) юр. переносить дело на новое решение, апеллировать(εἰς τοὺς δικαστάς Dem.; ἐπί τινα Luc.)
15) отпускать, ослаблять(τὰς ἡνίας τοῖς λόγοις Plat.; τὸ ἱστίον Arst.)
16) тж. med. разрешать, позволять(τινὴ ποιεῖν τι Soph., Her., Plut. и τινὰ ποιοῖν τι Aesch., Xen.)
ἐφέντων ταῦτα πράττειν Xen. — когда они согласились на это;πλέν ὧν ὅ νόμος ἐφίησι Plat. — за исключением случаев, когда это допускается законом17) тж. med. предоставлять, уступать(ἡγεμονίαν τινί Thuc.)
χαίρειν τἄλλ΄ ἐγώ σ΄ ἐφίεμαι Soph. — я охотно уступаю тебе в остальном;κάρα τέμνειν ἐφεῖτο τῷ θέλοντι Soph. — он перед всеми поручился головой(τῇ ἡδονῇ Plat.)
ἐ. ἰσχυρῷ γέλωτι Plat. — предаваться неудержимому смеху;ἐφίεσθαι τῆς φιλοτιμίας Eur. — поддаваться чувству честолюбия;αὐλητικῆς ἐφίεσθαι Polyb. — заниматься игрой на флейте19) med. предписывать, поручать(τινι ποιεῖν τι Soph., Arph.)
ὑμέων ἀνδρὴ ἑκάστῳ ἐφιέμενος τάδε εἴρω Hom. — к каждому из вас я обращаюсь со следующими словами;ἐπιστολάς τινι ἐ. Aesch. — давать кому-л. приказания;ἐς τέν Λακεδαίμονα ἐφιέμενος, στρατιάν προσαποστέλλειν ἐκέλευε Thuc. — (Брасид) отправил в Лакедемон требование прислать дополнительное войско -
3 ἀπαγορεύω
ἀπαγορεύ-ω, mostly in [tense] pres. and [tense] impf. only ( ἀπερῶ being used as [tense] fut. by correct writers, ἀπεῖπον as [tense] aor., ἀπείρηκα as [tense] pf., and ἀπορρηθήσομαι, ἀπερρήθην, ἀπείρημαι as [voice] Pass. [tense] fut., [tense] aor., and [tense] pf.): [tense] aor.Aἀπηγόρευσα Pl.Tht. 200d
(v.l.), D.40.44, 55.4, freq. in later writers: [tense] pf.ἀπηγόρευκα Arist.Phgn. 808a11
, Plu.2.1096f, etc.; Arist. (v. infr.) has [tense] pf. [voice] Pass. ἀπηγορευμένος:—forbid,μὴ ποιεῖν τι Hdt.1.183
, 3.51, Ar.Ach. 169, etc.;ἀ. τινὶ μὴ ποιεῖν Hdt.4.125
, Pl.Prt. 334c, al.;ἀ. μηδένα βάλλειν X.Cyr.1.4.14
;τινὶ ποιεῖν τι D.S.20.18
;ἔμοιγε ἀπηγόρευες ὅπως μὴ.. ἀποκρινοίμην Pl.R. 339a
;τοῦ νόμου ἀπαγορεύοντος ἐάν τις.. Lys.9.6
;ἀ. τι Id.10.6
;περὶ ὧν ὁ νόμος ἀ. μὴ κινῶσιν Arist.Pol. 1298a38
; τὰ ἀπηγορευμένα things forbidden, ib. 1336b9, cf. S.E.P.1.152.II intr., bid farewell to, c. dat., ἀ. τῷ πολέμῳ give up, renounce war, Pl. Mx. 245b: c. acc., τὴν ἀγκιστρείαν Aristanet.1.17; lose,στρώματα εἰς τὴν βαφήν Eun.VSp.487
B.: c. part., give up doing,οὔτε λέγων οὔτε ἀκούων ἀ. X.Cyn.1.16
: also, grow weary of,ἀ. θεώμενος Id.Eq. 11.9
: abs., give up, flag, fail, Pl.R. 368c, 568d, Tht. 200d (answering to ἀπεροῦμεν above); ἀ. γήρᾳ by old age, X.Eq.Mag.1.2; ἀ. ὑπὸ πόνων to be exhausted by.., Id.An.5.8.3;ταχὺ ἀ. οἱ ἵπποι Arist.IA 712a32
;ἀ. πρὸς στρατείαν Plu.Cor.13
;πρὸς κρύος Luc.Anach.24
, cf. Eun.Hist. p.272 D.: also of things, worn out and useless,X.
Cyr.6.2.33.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀπαγορεύω
-
4 χαρις
1) прелесть, изящество, красота, привлекательность(κάλλος καὴ χ. Hom.; εὐμόρφων κολοσσῶν Aesch.; χάριτες Ἀφροδίτης Eur.; ἥ τῶν λόγων χ. Dem.)
μετὰ χαρίτων Thuc. — с изяществом2) слава(παλαιὰ χ., Ἐρεχθειδᾶν χάριτες Pind.)
3) благосклонность, любезность, благожелательность, благоволение, расположение, милостьχ. τινός Hes., Thuc. — симпатия к кому-л.;
μετὰ χάριτος Polyb. — благосклонно;ἐν χάριτί τινι ποιεῖν τι Plat. — сделать что-л. из расположения к кому-л.;οὐ πρὸς χάριν λέγειν Plat. — говорить не из желания угодить;εἰ δέ τις μείζων χ. Aesch. — если вы предпочитаете;πρὸς χάριν τινός Soph. — в пользу чего-л., ради чего-л.;ἐν χάριτι κρίνειν τινά Theocr. — судить в пользу кого-л., т.е. быть в своем суждении пристрастным к кому-л.;οὐκ ἀνάγκῃ, ἀλλὰ χάριτος ἕνεκα Xen. — не по принуждению, а по внутреннему влечению (добровольно)4) благодеяние, милость, услуга, одолжение(χάριν φέρειν τινί Hom. и εἴς τινα Eur., тж. χάριν τινὴ θέσθαι Aesch., Her., προσθέσθαι или παρασχεῖν Soph.)
χ. ἀντὴ χάριτος ἐλθέτω Eur. — услугой нужно платить за услугу;οὐδὲν εἰς χάριν πράσσειν Soph. — не оказать никакого благодеяния5) радость, наслаждение, блаженство(χάριτες ἀφροδισίων ἐρώτων Pind.)
οὐδεμίαν τινὴ χάριν ἔχειν Arph. — не находить никакого удовольствия в чем-л.;ὕπνου φέρειν χάριν Eur. — наслаждаться сном6) почитание, честь, уважение(τιμή τε καὴ χ. Plat.)
θανόντι χάριν πέμπειν Aesch. — воздавать почести усопшему;ἐν χάριτι καὴ δορεᾷ λαμβάνειν τι Polyb. — получить что-л. в виде почетного дара;ὅρκων χ. Eur. — уважение к (данным) клятвам7) благодарность, признательность(δοῦναι χάριν ἀντί τινος Hom.)
τοῖς οὖν θεοῖς χ. ὅτι … Xen. — благодарение богам, что …;ὀφεῖλαι πολλέν χάριν τινί Soph. — быть глубоко обязанным кому-л.;χάριν ἀμείβειν τινός Aesch. — отблагодарить за что-л.;8) награда, вознаграждение Aesch., Soph., Plat., Plut.9) благодать NT. - см. тж. χάριν См. χαριν -
5 επι
I.I(перед гласн. - ἐπ΄, перед придых. - ἐφ΄; in crasi: κἀπί, κἀπ΄ - ион. κἠπί = καὴ ἐπί; οὑπί = ὅ ἐπί; τοὐπί = τὸ ἐπί; τἀπί = τὰ ἐπί; анастроф. ἔπι)(1) (на вопрос «где?»)- на(στῆναι ἐπι πύργου Hom.; ἐφ΄ ἵππων καὴ ἐπὴ νεῶν βαίνειν Aesch.; ἐπὴ γῆς καὴ ὑπὸ γῆς Plat.)
ἐπὴ τῶν πλευρῶν Xen. — на флангах;ἐπὴ προσπόλου μιᾶς χωρεῖν Soph. — идти в сопровождении единственной помощницы;ἐπὴ τελευτῆς Arst. — в конце- у, при, близ, подле(κόλπος ὅ ἐπὴ Ποσιδηΐου Her.; μεῖναι ἐπὴ τοῦ ποταμοῦ Xen.)
αἱ ἐπὴ Λήμνου ἐπικείμεναι νῆσοι Her. — острова, лежащие близ Лемноса- в(ἐπὴ τοῦ προαστείου Thuc.; ἐπὴ τῶν ἐργαστηρίων καθίζοντες Isocr.; καταλῦσαι τὸν βίον ἐπὴ τῆς πατρίδος Luc.)
οἱ ἐπὴ Θρᾴκης Thuc. — находящиеся во Фракии;οἱ ἐπὴ τῆς Ἀσίας κατοικοῦντες Isocr. — жители Азии;ἐπὴ τῆς οἰκίας Polyb. — дома(2) (на вопрос «куда?») на(ἐπὴ τῆς γῆς καταπίπτειν Xen.)
— в, к, по направлению (ἐπὴ τοῦ κόλπου πλεῦσαι Thuc.; ἥ ἐπὴ Βαβυλῶνος ὁδός Xen.):ἐπὴ τῆς εὐθείας κινεῖσθαι Arst. — двигаться по прямой (линии);ἀναχωρεῖν ἐπ΄ οἴκου Thuc. — вернуться домой;ἐπί στρατοπέδου ἐλθεῖν Xen. — прийти в лагерь;ἐπὴ γνώμης τινός γενέσθαι Dem. — присоединиться к чьему-л. мнению(3) в присутствии, перед (лицом)(ἐπὴ μαρτύρων Isae., Xen.; ἐπὴ τοῦ δικαστηρίοιυ Isocr., Arst.)
ἐπ΄ ἐκκλησίας Thuc. — в народном собрании(4) (при числах, мерах и т.п.) поἐφ΄ ἑνός Xen. — по одному, поодиночке;
τὸ μέτωπον ἐπὴ τριακοσίων, τὸ δὲ βάθος ἐφ΄ ἑκατόν Xen. — по триста (человек) по фронту и по сто в глубину;ἐπὴ ὀκτὼ πλίνθων τὸ εὖρος Xen. — по восемь кирпичей в ширину(5) во время, в, при(ἐπὴ Κρόνου Hes., Plat.; ἐπὴ τῶν ἡμετέρων προγόνων Xen.; ἐπὴ δείπνου Luc.; ἐπὴ τῶν δείπνων Diod. и ἐπὴ τῆς τραπέζης Plut.)
ἐπὴ τῶν πράξεων Xen. — при наличии дела, когда нужно действовать;ἐπὴ τῆς ἐμῆς ζόης Her. — при моей жизни, пока я жив;ἐπ΄ ἐμεῦ Her., ἐπ΄ ἐμοῦ Dem. — в мое время;οἱ ἐφ΄ ἡμῶν Xen. — наши современники;ἐπὴ σχολῆς Aeschin. — в свободное время, на досуге;ἐπὴ τοῦ παρόντος Arst. — в настоящий момент, пока;ἐπὴ καιροῦ Dem. и ἐπὴ τῶν καιρῶν Aeschin. — вовремя, кстати:ἐπὴ μιᾶς ἡμέρας Luc. — в один (и тот же) день;ταύτας (τὰς πόλιας) ἐπ΄ ἡμέρης ἑκάστης αἵρεε Her. — (Даврис) брал эти города по одному в день(6) по поводу, насчет, относительно, о(ἐπί τινος λέγειν Plat., Arst.; ἐπί τινος σκοπεῖν Xen.; ἐπὴ πάντων ὀργίζεσθαι Dem.)
κρίνειν τι ἐπί τινος Dem. — высказывать какое-л. суждение о чем-л.(7) в соответствии с (чем-л.), на основании, по(8) (выраж. отношение, зависимость, причастность, должность и т.п.; в переводе часто опускается)ἐπὴ νόσου ἔχεσθαι Soph. — быть пораженным болезнью;
ἐπὴ τῆς φιλότητος Arst. — под влиянием любви;(αὐτὸς) ἐφ΄ ἑαυτοῦ Her., Thuc., Xen., Plat.; — сам по себе, тж. отдельно, самостоятельно;ἐπὴ ὀνόματός τινος εἶναι Dem. — носить какое-л. имя;ἥ ἐπ΄ Ἀνταλκίδου εἰρήνη Xen. — Анталкидов мир;τὸ ἐφ΄ ἑαυτῶν Thuc. — их собственные дела, их личные интересы;μένειν ἐπὴ τῆς ἀρχῆς Xen. — оставаться у власти;οἱ ἐπὴ τῶν πραγμάτων (ὄντες) Dem. — государственные деятели;ὅ ἐπὴ τῶν δεσμῶν Luc. — тюремщик;ὅ ἐπὴ τῶν ὁπλιτῶν Dem. — начальник гоплитов;ὅ ἐπὴ τῶν ἐπιστολῶν Plut. — писец, секретарь;ὅ ἐπὴ τοῦ οἴνου Plut. — виночерпий;οἱ ἐπ΄ ἀξίας Luc. — высокопоставленные лица(9) (преимущ. в нареч. оборотах) в, приἐπὴ πάντων Dem. — во всех случаях, при всех обстоятельствах;
ἐπὴ ἡσυχίας τινός Dem. — при (ввиду) чьей-л. беспечности;ἐπ΄ ἀδείας Plut. — в условиях безопасности;ἐπὴ σπουδῆς Plat. — прилежно, усердно;ἐπὴ ῥοπῆς μιᾶς εἶναι Thuc. — быть на волосок от гибели;ἐπ΄ αὐτῆς τῆς ἀληθείας Dem. — как оно действительно и есть (было), со всей истинностью;ἐπὴ κεφαλαίων Dem. — в общих чертах;ἔσται ὅ λόγος ἐπὴ παραδείγματος Aeschin. — скажем к примеру;ἐπ΄ ὅρκου Her. — клятвенно;ἐπ΄ ἴσας Soph. — равным образом, точно так же;οὐδ΄ ἐπὴ σμικρῶν λόγων Soph. — ни одним словечком, т.е. нисколько, никак(10) (по)среди, в числеοὐδεὴς ἐπ΄ ἀνθρώπων Soph. — никто из людей
(1) (на вопрос «где?») на(ἐπὴ πᾶσιν βωμοῖς καίειν τι Hom.; ζωέμεν ἐπὴ χθονί Hes.; ἐπὴ τῇ πυρᾷ κεῖσθαι Plat.)
ἐπὴ ταῖς οἰκίαις ἐπεῖναι Xen. — находиться на домах;ἐφ΄ ἵππῳ Xen. — на коне (верхом);ἐπὴ τῷ εὐωνύμῳ (sc. κέρᾳ) Xen. — на левом фланге:ἐπ΄ ἀμφοτέροις Arst. — с обеих сторон;— внутри, в (ἐπὴ δώμασιν ἕλκειν μακρόπονον ζωάν Eur.; ἐπὴ ταῖς οἰκίαισι τὰς δίκας δικάζειν Arph.);— при, у, возле (ἐπὴ Κελάδοντι μάχεσθαι Hom.; ἐπὴ θαλάττῃ οἰκεῖν Xen.):ἐπὴ δόξῃ κτίσαι τινά Plut. — прославить кого-л.(2) (на вопрос «куда?») на(ἐπὴ γαίῃ καταθέσθαι Hom.: ἐπὴ γᾷ πίπτειν Soph.)
— в, к, по направлению (βλέπειν ἐπί τινι Soph.):καταδεῖν ἵππους ἐπὴ κάπῃσιν Hom. — привязать лошадей к яслям;ἐπὴ οἷ καλέσας Hom. — подозвав к себе(3) в присутствии, перед(4) против(ἐπ΄ ἐχθροῖς χεῖρα τρέπειν Soph.; ἐπί τινι μηχανήν τινα ἱστάναι Eur.; τινὰ ἐπί τινι συνιστάναι Her.)
ἐφ΄ Ἕκτορι ἀκοντίζειν Hom. — метать в Гектора копья(5) (вслед) за(τῷ δ΄ ἐπὴ ὦρτο Διομήδης Hom.)
ἐπ΄ ἐξειργασμένοις Aesch., Her.; — после того, как дело свершилось;ἐπὴ τούτῳ ἀνέστη Προκλῆς καὴ εἶπεν Xen. — после него встал Прокл и сказал(6) кроме, помимо, сверх(ἐπὴ τούτῳ, ἐπὴ τῷδε и ἐπὴ τούτοις Her., Eur., Xen., Arst.)
τὰ λοιπὰ τὰ ἐπὴ τούτοισι Her. — то, что после этого осталось;τρισχίλιοι ἐπὴ μυρίοις Plut. — три тысячи сверх десяти тысяч, т.е. тринадцать тысяч;μεῖζον ἐπὴ κέρδεϊ κέρδος Hes. — огромная прибыль;φόνος ἐπὴ φόνῳ Eur. — непрерывный ряд убийств(7) за, позадиοἱ ἐπὴ πᾶσιν Xen. — следующие за всеми, т.е. арьергард:
(8) в честь, в память(ἐπί τινι λέγειν, sc. ἔπαινον Thuc., Lys., Plat.)
ὅ λίθινος λέων ἕστηκεν ἐπὴ Λεωνίδῃ Her. — каменное изваяние льва воздвигнуто в честь Леонида(9) (выраж. принадлежность или зависимость; в переводе обычно опускается)τἀπὴ σοὴ κακά Soph. — твои несчастья;
ἐπί τινι τήν ἀρχέν ποιεῖσθαι Plut. — передать кому-л. (свою) власть, т.е. назначить кого-л. своим преемником;καταλείπειν τι ἐπί τινι Arst. — предоставить что-л. на чьё-л. усмотрение;ἐπί τινι εἶναι Xen., Plat.; — быть в чьей-л. власти, находиться в чьём-л. распоряжении:ἐπὴ τῷ πλήθει κράτος, sc. ἐστίν Soph. — власть принадлежит народу;τὰ πάντα τότ΄ ἦν ἐπὴ τοῖς τότ΄ ἔθεσι Dem. — все было тогда обусловлено тогдашними нравами;τὸ ἐπὴ τούτοις εἶναι Lys. — насколько это от них зависит(10) (об управлении, начальствовании или владении) во главеἐπὴ τοσούτῳ στρατεύματι Thuc. — во главе столь большого войска;
ναύαρχος ἐπὴ ταῖς ναυσίν Xen. — флотоводец;ὅ ἐπὴ τοῖς καμήλοις Xen. — погонщик верблюдов;ἀπολιπεῖν τινα κληρονόμον ἐπὴ πολλοῖς κτήμασιν Plut. — оставить кого-л. наследником больших богатств(11) во время, в течение(ἐφ΄ ἡμέρῃ ἠδ΄ ἐπὴ νυκτί Hes.)
ἐπ΄ ἤματι Hom. — днем, но тж. в течение (одного) дня;ἐπὴ τῷ δείπνῳ ( или σίτῳ) Xen. — за трапезой;ἥλιος ἧν ἐπὴ δυσμαῖς — солнце клонилось к закату;ἐπὴ (τῇ) τελευτῇ Arst. — в конце;ἐπὴ κυνί Arst. — во время каникул, т.е. в самое знойное время года(12) сообразно, согласно, соответственно(ἐπὴ τοῖς νόμοις Dem.; καλεῖσθαι Ῥώμην ἐπὴ Ῥωμύλῳ τέν πόλιν Plut.)
κεκλῆσθαι ἐπί τινι Plat. — быть названным по имени чего-л.;ἐπὴ πᾶσι οικαίοις Aeschin., Dem.; — по всей справедливости(13) вследствие, по поводу, из-за(ἐπί τινι μάλα πολλὰ παθεῖν Hom., γελᾶν ἐπί τινι Aesch.)
ἐπ΄ εὐνοία τῆς πόλεως Lys. — из любви к отечеству;ἐφ΄ αἵματι φεύγειν Dem. — подвергнуться изгнанию за убийство(14) с целью, ради, дляἐφ΄ οἶς ἐλήλυθας Soph. — (то), ради чего ты прибыл;
ὀδόντες ἐπὴ τῷ διαιρεῖν Arst. — зубы для разрезания (пищи), т.е. резцы;ἐπὴ θανάτῳ συλλαβεῖν Isocr., Diod., Luc.; — схватить и предать смерти;ἐπὴ σωτηρίᾳ κοινῇ Plut. — для общего блага;ἐπ΄ ὠφελείᾳ τῶν φίλων Plat. — на пользу друзьям;ἐπ΄ ἀγαθῷ τινος Xen. — для чьего-л. блага(15) в отношении, что касается (до)ἐπὴ ἐπῶν ποιήσει Ὅμηρον μάλιστα τεθαύμακα Xen. — в области эпической поэзии я больше всего восторгаюсь Гомером
(16) (в мат. и проч. обозначениях)τὸ ἐφ΄ ᾦ — В Arst. ( нечто), обозначаемое буквой В
(17) против(ἥ ἐπὴ τῷ Μήδῳ συμμαχίᾳ Thuc.; νόμους ἐπὴ τοῖς ἀδικοῦσι ἀναγράψαι Dem.)
(18) ( об условии) на, заἐπ΄ ἀργύρῳ Soph., ἐπ΄ ἀργυρίῳ Dem., Arst. и ἐπὴ χρήμασιν Dem. — за деньги;
ἐπὴ κέρδεσι Soph. и ἐπὴ κέρδει Xen. — из-за выгоды;ἐπ΄ οὐδενί Her. — ни за что;ἐπὴ μεγάλοις τόκοις Dem. — за высокий процент;δανείζειν ἐπὴ νηΐ Dem. — давать ссуду под залог корабля;ἐπὴ τοῖς εἰρημένοις Eur. и ἐπὴ ῥητοῖς Thuc. — на (заранее) установленных условиях;ἐπὴ τῇ ἴσῃ καὴ ὁμοίᾳ Thuc. — на равных и одинаковых условиях(1) (на вопрос «где?») наἐπὴ πολύ Thuc., Xen.; — на далеком расстоянии;
ἐπ΄ ἀμφότερα Her., Arst.; — по обе стороны, с обеих сторон, в обоих направлениях;— у, при, в (ἐπὴ τὰς εἰσόδους στῆναι Xen.)(2) (на вопрос «куда?») наἡ ἀχθεῖσα ἐπὴ τέν βάσιν (sc. γραμμή) Arst. — опущенная на основание (прямая) линия, т.е. перпендикуляр;
— в, (по направлению) к (ἐπὴ βωμὸν ἄγειν Hom.; ἐπὴ συμφορέν ἐμπίπτειν Her.; ἐπὴ τέν περιφέρειαν φέρεσθαι Arst.; ἥ ὁδὸς ἐπὴ Ἐκβάτανα φέρει Xen.):ἐπὴ τέρμα ἀφίκετο Hom. — от достиг цели;ἐπὴ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Thuc. — мнения сошлись(3) на протяжении, через, поπουλὺν ἐφ΄ ὑγρήν Hom. — по широко раскинувшемуся морю;
ἐπὴ πολλὰ ἀλήθην Hom. — я обошел много стран;ἐπὴ εἴκοσι σταδίους Xen. — на расстоянии двадцати стадиев(4) среди, между(κλέος πάντας ἐπ΄ ἀνθρώπους Hom.)
τὸ κάλλιστον γένος ἐπ΄ ἀνθρώπους Plat. — красивейшее из человеческих племен(5) против(πέμπειν στρατηγὸν ἐπί τινα Her.; ἰέναι ἐπὴ τοὺς πολεμίους Xen.)
ταῦτ΄ ἐφ΄ ὑμᾶς ἐστιν Dem. — это направлено против вас(6) во время, в течениеἐπὴ χρόνον Hom., Her. и ἐπὴ χρόνον τινά Plat. — в течение некоторого времени;
ἐπὴ δύο ἡμέρας Thuc. — в течение двух дней;ἐπὴ βραχύ Arst. — вскоре и вкратце(7) (вплоть) до(ἐπ΄ ἠῶ Hom.)
ἐπὴ γῆρας ἱκέσθαι Hom. — дожить до старости(8) сообразно, согласноἐπὴ στάθμην ἰθύνειν Hom. — выравнивать по (натянутому) шнуру;
ἐπὴ τοῦτον τὸν λόγον Lys. — на основании этих слов(9) ( разделительно) поἐπὴ πέντε καὴ εἴκοσιν Thuc. — по двадцати пяти;
ἐπὴ μίαν ναῦν Polyb. — по одному кораблю в ряд, т.е. в кильватерной колонне(10) ( при указании промежутка времени) на(ἐπὴ δέκα ἔτη Thuc.)
ὅσον ἐπ΄ ἀνθρώπων γενεάν Xen. — сколько хватило бы на (всю) человеческую жизнь;ἐπ΄ ἡμέρην ἔχειν Her. — иметь дневное пропитание(11) ( при указании числа или меры) в пределах, около, до(ἐπὴ διηκόσια Her.)
μέ ὅλος ψευδής, ἀλλ΄ ἐπί τι Arst. — ложный не вполне, а частично(12) что касается (до), в отношении(τοὐπὴ τήνδε τέν κόρην Soph.)
ἵπποι ἐπὴ νῶτον ἔϊσαι Hom. — кобылицы, равные по хребту, т.е. одинакового роста(13) с целью, дляἥκειν ἐπὴ πρᾶγος πικρόν Aesch. — прийти по печальному делу;ἐπὴ τὸ βοηθεῖν τινι Arst. — для оказания помощи кому-л.;χρήσιμος ἐπὴ οὐδέν Dem. — ни на что не годный(14) ( в наречных выражениях)ἐπὴ πᾶν Thuc., Arst. и ἐπὴ πάντα Plat. — в общем, в целом, вообще;
ἐπὴ βάθος Thuc. — в глубину;ἐπὴ διπλάσιον Xen. — вдвое;ἐπὴ πλέον καὴ μᾶλλον ἢ ἐπ΄ ἔλαττον καί ἧττον Plat. — в большей или в меньшей степени;ἐπὴ ἶσα Hom. — поровну, ( о борьбе) без чьего-л. перевеса;ἐπὴ ὅσον δεῖ Thuc. — (на)сколько нужно;ἐπὴ (σ)μικρόν Soph., Arst.; — немного, мало;ἐπὴ μεῖζον κοσμῆσαί τι Thuc. — чрезмерно разукрасить что-л.;ἐπὴ γελοιότερα Plat. — выставляя на смех;ἐπὴ τὸ ἄπειρον Arst. — до бесконечности, бесконечно;ἐπὴ τὸ χεῖρον Arst. — к худшему, во вред;ἐπὴ (τὸ) πολύ Xen., Arst.; — во многих случаях, (очень) частоIIadv.1) поверх, наверху, сверхуἐπὴ ἄλφιτα πάλυνεν Hom. — поверх (Гекамеда) насыпала муки;
χυτέν ἐπὴ γαῖαν ἔχευαν Hom. — сверху (над могилой Патрокла) насыпали курган2) тогда, затем3) а также, сверх того, далееἐπὴ δὲ πλήξιππον Ὀρέστην Hom. — (Гектор и Арей убили) также искусного наездника Ореста
II.Iанастрофически = ἐπί См. επι IIIοὐ γὰρ ἔπ΄ ἀνήρ, οἷος Ὀδυσσεὺς ἔσκεν Hom. — ибо нет мужа, каким был Одиссей;
ἔπι τοι καὴ ἐμοὴ θάνατος Hom. — ибо ведь и надо мной нависла смерть -
6 παραινεω
(fut. παραινέσω и παραινέσομαι; impf. παρῄνουν; pass.: aor. παρῃνέθην, pf. παρῄνημαι) убеждать, увещевать, советовать(τινι Thuc.; τινί τι Pind.; τινι ποιεῖν τι Her., Plat. и τινα ποιεῖν τι NT.; περί τινος Thuc., Plat.)
π. ὁποίους τινὰς χρέ εἶναι Xen. — указывать, как кто должен себя вести -
7 ἐπιβάλλω
I. trans., throw or cast upon, θριξὶ.., ἃς ἐπέβαλλον (sc. πυρί) Il.23.135;ἐπὶ δὲ χλαῖναν βάλεν αὐτῷ Od.14.520
, cf. 4.440; ἑωυτὸν ἐς τὸ πῦρ v.l. in Hdt.7.107;φάρη κόραις E.El. 1221
(lyr.); ἐ.τινὰς ἐπὶ ἁμάξας Th.4.48
, cf.Hdt.4.75,5.112; ἐπιβάλλοντας (sc. χοῦν) throwing on more and more, Th.2.76.2. lay on, [ἡμιόνοις] ἐπέβαλλενἱμάσθλην Od.6.320
;ἐ. πληγάς τινι X.Lac.2.8
; Ζεὺς ἐπὶ χεῖρα (lyr.), cf.Ar.Nu. 933 (anap.);ἐ.τὴν χεῖρά τινι Id.Lys. 440
(but τῷ καρπῷ τοῦ νοσοῦντος τὴν χεῖρα, of feeling the pulse, Gal. 18(2).40; soτὴν ἁφήν Id.8.821
, Marcellin. Puls. 119); τὰς χεῖρας τοῖςκατ' Αἴγαιον Plb.3.2.8
;Ῥωμαίοις Id.18.51.8
;ἐπί τινα Ev.Matt.26.50
; impose as a tax tribute,τινί τι Hdt.1.106
, Th.8.108; as a fine or penalty, ζημίην, φυγὴν ἐ. τινί, Hdt.6.92 ([voice] Pass.), 7.3;ἀργύριον Lys.9.6
;ἐπιβολάς Id.20.14
, cf. Arist.Ath.61.2; ([voice] Pass.); inflict, θνατοῖς ἐ. ἀνάλγητα, λύπην, etc., S.Tr. 128 (lyr.), E.Med. 1115 (anap.), etc.3. ἐ. σφρηγῖδα, δακτύλιον, affix a seal, Hdt.3.128, 2.38;σφραγῖδ' ἐπί τι Ar.Av. 559
; σύμβολόν τινι ib. 1215.4. add, contribute, μικρὸν [ἀληθεία] Arist.Metaph. 993b2;ἐ. ἐπὶ τὸ ὕδωρ Thphr.Ign.49
; νέον [φῶς] Pl.Cra. 409b: metaph., throw in, mention, τι dub. in S.El. 1246 (lyr.) (in [voice] Med., "χαίρειν τεοῖς προθύροις ἐπιβάλλομαι Theoc.23.27
); Φαῖστος.. ἐπιβάλλων φησί Sch.Pi.P.4.28: abs., bid higher, Arist.Pol. 1259a14.5. place next in order, Plb.1.26.15.7. let loose,πρόβατα ἐπὶ κνῆκον PRyl.69.6
(i B.C.).8. causal ofἐπιβαίνω A. 111.3
, D.Chr.7.134.II. throw oneself upon, go straight towards, c. acc.,ἡ δὲ Φεὰς ἐπέβαλλεν Od.15.297
: later c. dat. loci, Plb.5.18.3, D.S.1.30, Plot.3.7.12, etc.;νήσοις Rhian.39
; εἰς Ιταλίαν, ἐπὶ τὸν τόπον, Plb.2.24.17, 5.6.6, cf. PAmh.2.31.5 (ii B.C.), etc.2. fall upon, ὅπου ἂν ὁ ἥλιος ἐ. Arist. HA 598a3; esp. in hostile sense, set upon, c.dat., ib. 623b1, etc.;τοῖσ' Αρβήλοις D.S.17.64
: abs.,ἐ.ληστρικῷ τρόπῳ PRyl.127.10
(i A.D.); ἐπιβάλλουσαι jostling, trampling, Pl.Phdr. 248a; sens. obsc., Ar.Av. 1216.3. (sc. τὸν νοῦν) set to a thing, devote oneself to it, c. dat., M.Ant.10.30;τοῖς αὐλοῖς D.S.3.59
;τοῖς κοινοῖς πράγμασιν Plu.Cic.4
(in full τὴν διάνοιαν ἐ. πρός τι D.S.20.43): generally, give one's attention to, think on, Ev.Marc. 14.72.b. apprehend, Epicur. Fr. 423; attain by intuition, c.dat., Dam.Pr.54.4. fall in one's way, ὅταν ἐπιβάλλῃ περὶ τῆς τοιαύτηςπολιτείας ἡ σκέψις Arist.Pol. 1266a25
; .5. follow, come next, Plb.11.23.2;τισί Plu.Aem. 33
; ἐφ' ὃν ἐπιβαλὼν ἔφη said thereupon, Plb.1.80.1; interrupt,ἀποκρινομένῳ Thphr.Char.7.2
.6. belong to, fall to the share of, μόριονὅσον αὐτοῖσι ἐπέβαλλε Hdt.7.23
, cf. Diph.43.16; εἰ μὴ τὸ ὅλον, μέρος γε, ἐπιβάλλει τῆς βλασφημίας ἅπασι D.18.272
;ὅσον ἐπιβάλλει αὐτοῖς Arist.Pol. 1260a19
; ἑκάστῳ τῆς εὐδαιμονίας ἐπιβάλλει τοσοῦτον ὅσονπερ ἀρετῆς ib. 1323b21; τῶν κτημάτων τὸ ἐπιβάλλον (sc. μέρος) the portion that falls to one, Hdt.4.115, cf. LXX To.3.17,6.12; so τὸ ἐ. ἐφ'ἡμᾶς μέρος D.18.254
;τὸ ἐ. μέρος τῆς οὐσίας Ev.Luc.15.12
, cf. PGrenf. 1.33.33 (ii B.C.), etc.; fall due, of payments, PLond.1.3.21 (ii B.C.); τόκον ὃν ἔφη ἐπιβάλλειν αὑτῷ which was payable by him, BCH6.21 (Delos, ii B.C.).b. part. ἐπιβάλλων, in Law, next-of-kin, ὁ ἐ., οἱ ἐ., Leg.Gort.7.36, 11.42, al.7. impers. c. acc. et inf., τοὺς Δελφοὺς δὴ ἐπέβαλλε.. παρασχεῖν it concerned them to provide, Hdt.2.180: or c. dat. et inf.,ἐπιβάλλει τινὶ ποιεῖν τι Chrysipp.Stoic.2.39
,al., Plb.18.51.1;ἐπιβάλλοντος ἡμῖν εὐεργετικοῖς εἶναι Corn.ND15
; κοινῇ πᾶσιν (ii B.C.);καθότι ἐπέβαλλεν ἀνδρὶ καλῷ καὶ ἀγαθῷ IG12(7).231.5
([place name] Amorgos): freq. in part., ἐπιβάλλουσαν ἡγεῖσθαι τὴν στρατείαν τινί incumbent upon.., Teles p.61 H.;τὸ ἐπιβάλλον Cleanth.Stoic.1.128
, Arr.Epict.2.11.3, etc.;τὰς -ούσας τάσεις τῆς φωνῆς Chrysipp.Stoic.2.96
; τὸ τῇ φύσει ἐ. Antip.Stoic.3.255; appropriate, ὑποδοχαί Telesp.41 H.;ἰήματα IG22.1121.15
;ἁρμονία Iamb.Comm.
Math.30; ἡ στέρησις ἐπιβάλλοντός ἐστι παρεῖναι εἴδους τινός a specific form which ought to be present, Plot.1.8.11.8. shut to, close, of the larynx, Arist.PA 664b26.9. in Logic, λόγοι ἐπιβάλλοντες, - όμενοι, overlapping and overlapped, of syllogisms in a sorites, Chrysipp.Stoic.2.85; so of Time,ἐπέβαλε τοῖς χρόνοις Ἰουλιανῷ Eun.VS p.497
B.:—[voice] Med.,γηραιῷ τῷ Κυρηναίῳ ἐπεβάλετο Anon. Intr.Arat. p.326M.
10. in Alchemy, make a `projection' (cf. ἐπιβολή), Syn.Alch.p.68B.III. [voice] Med., mostly like the intr. usages, but also:1. c. gen., throw oneself upon, desire eagerly,ἐνάρων ἐπιβαλλόμενος Il.6.68
;παρθενίας ἐπιβάλλομαι Sapph.102
;τοῦ εὖ ζῆν ἐπιβάλλονται Arist.Pol. 1258a3
.2. c. acc., put upon oneself, ἐπιβαλλομέναν.. πλόκον ἀνθέων E.Med. 840
; ἐπιβάλλεσθαι put on more wraps, Thphr. Char.2.10 (cf. IV. 1);ὕπνον ἡδὺν -όμενος D.Chr.12.51
: metaph., take possession of,καὶ ἐπὶ κλήρους ἐβάλοντο Od.14.209
; αὐθαίρετον δουλείαν ἐπιβαλεῖται will take upon himself, Th.6.40.b. of trees, make fresh growth, Thphr. HP3.5.1.3. c.acc., also, attempt, undertake, , Ti. 48c; : c.inf., Decr. ap. D.18.164, Zeno Stoic.1.68, Plb.1.43.2, etc.: abs., πολλῶν -ημένων though many have made the attempt, Agatharch. 76.4. c. dat., put one's hand to,ἐχέτλῃ AP7.650
(Phal.(?)): metaph., apply or devote oneself to,τόλμῃ καὶ πράξει Plb.5.81.1
;ἐγχειρήματι μεγάλῳ D.H.5.25
, etc.5. arrive at, [ πολίεσσι] Call.Del.68;ὅταν ἐπὶ τοὺς χρόνους ἐπιβαλώμεθα D.S.19.55
.6. ἐπὶ πᾶσι -εβάλοντο brought up the rear, Id.18.33.IV. in [voice] Pass., lie upon, be put upon, ἐπιβεβλημένοι τοξόται archers with their arrows on the string, X.An.4.3.28, cf. 5.2.12; λάσιον ἐπιβεβλημένος having a rough cloak on, Theopomp.Com.36; τὸ ἐν ψύχει κεῖσθαι- ημένον Hp.Epid.2.3.1
, cf. 6.4.14;διφθέραν -ημένη D.Chr.5.25
.2. to be set over,ὁ τελώνης ὁ ἐπιβεβλημένος τῷ Ζεύγματι Philostr. VA1.20
.3. Rhet., ornate (v. ἐπιβολή), ἰδέα λόγων οὔτ' ἐπιβεβλημένηοὔτ' αὖος Id.VS1.20.2
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπιβάλλω
-
8 διδασκω
(aor. ἐδίδαξα, HH., Hes. тж. ἐδιδάσκησα, pf. δεδίδαχα; pass.: aor. ἐδιδάχθην, pf. δεδίδαγμαι)1) реже med. учить, обучать(τινά τι Hom., Eur., Xen., Plat., Arst., τινὰ περί τινος Thuc., Arph., τινά ποιεῖν τι Hom., Lys., Plat., редко τινί ποιεῖν τι Plut.)
διδάξαι τινὰ ἱππέα (sc. εἶναι) Plat. — обучить кого-л. верховой езде;τά σε προτί φασιν Ἀχιλλῆος δεδιδάχθαι Hom. — этому ты, говорят, научился у Ахилла;διδασκόμενος πολέμοιο Hom. — обучаясь военному делу;med. (преимущ.) — учиться, обучаться, изучать (τι Soph., Arph. и ποιεῖν τι Eur.) или обучить (τινά τι Plat., τινα ποιεῖν τι Plat. и τινά τινα Xen., Plat.)2) поучать, наставлятьπῶς δή, δίδαξον Aesch. — объясни же, как именно;
λέγων διδασκέτω Xen. — пусть выступит и растолкует;πέμπουσι πρέσβεις περὴ τῶν πεπραγμένων διδάξοντας Thuc. — они отправляют послов, которые сообщили бы о принятых мерах3) театр. разучивать, ставить (на сцене), представлять(δρᾶμα Her.; Πέρσας, sc. Αἰσχύλου Arph.)
ἄγριοι, οὓς Φερεκράτης ἐδίδαξεν Plat. — дикари, которых вывел на сцену Ферекрат -
9 επερχομαι
(атт. impf. ἐπῄειν от ἔπειμι; fut. ἐπελεύσομαι - атт. ἔπειμι; aor. 2 ἐπῆλθον, pf. ἐπελήλῠθα)1) приходить, подходить, приближаться(τινι Hom., Aesch., Her., Thuc.; τέν πόλιν Eur., Plat.; ἐς ποταμόν Hom.)
τοσάδε ἐπῆλθον πολέμῳ Thuc. — к этому они пришли в результате войны2) проходить, переходитьκρύσταλλος οὐ βέβαιος ὥστ΄ ἐπελθεῖν Thuc. — лед недостаточно прочный, чтобы можно было пройти (по нему)
3) проходить, обходить, посещать(πολλέν γαῖαν Hom.; δόμους Soph.; πύλας φύλακάς τε Eur.; χώραν Xen.; τόπους Arst.; τοὺς χειρωνακτικούς Plat.; πόλεις Plut.)
κύκλῳ ταῖς ὄψεσιν ἐπελθεῖν τινας Plut. — окинуть кого-л. взглядом4) приходить, являться, обращаться (с речью, с просьбой, за советом)(τινα Eur., τινι и ἐπὴ τὸ κοινόν Thuc.; ἐπὴ τὸν δῆμον Her.)
ἐπελθὼν καὴ πείσας τινά Plat. — обратившись с убедительной просьбой к кому-л.5) входить, вступать(εἰς λόγου στάσιν Soph.; ἐς πόλεμον Thuc.)
τμήδην αὐχένα ἐπελθεῖν Hom. — вонзиться в шею6) (тж. πολέμῳ ἐ. Plut.) идти войной, нападать(τινι Hom., Eur., Thuc.; τέν γῆν τινος Thuc.; ἐπερχομένους ἀποκλείειν τῆς Σπάρτης Plut.)
7) ( о и во времени) приходить, наступать(νὺξ ἐπῆλθε Hom., Her.)
ἦρι ἐπερχομένῳ Arph. — с наступлением весны;τὸ παρὸν τὸ τ΄ ἐπερχόμενον Aesch. — настоящее и предстоящее;ἐ. τῇ οἰκουμένῃ NT. — надвигаться на вселенную, т.е. угрожать вселенной8) наводнять, заливать(ὅ Νεῖλος ἐπέρχεται τὸ Δέλτα Her.; τὸ ὕδωρ ἐπέρχεται λειμῶνα Aesch.)
9) находить (на кого-л.), охватывать, постигатьνοῦσος ἐπήλυθέ μοι Hom. — недуг овладел мною;
ἐπήλυθέ μιν ὕπνος Hom., Her.; — его объял сон10) приходить в голову(ἐπέρχεταί τινι νόημά τι Arst. или τινι ποιεῖν τι Soph., Her., Xen., Plat., Arst., Dem.)
ἵμερος ἐπῆλθέ μοι … Her., Plat.; — у меня появилось желание …;μηδὲ εἰς τὸν ἔσχατον ἐπέλθοι νοῦν Plat. — чтобы (этого) и в мыслях не было11) (кому-л.) следовать, подражать(πάτρῳ, v. l. πάτρωι Pind.)
12) ( в речи) перебирать, разбирать, рассматривать, обсуждать, излагать(τι Thuc., Arst., Plut. и περί τινος Arst.)
13) обвинять, порицать(ταῦτά τινα Eur.; ἅπαντά τινι Arph.)
-
10 αυδαω
1) редко med. говорить(ηὔδα μάντις Hom.)
ὁμοκλήσας ἔπος ηὔδα Hom. — он грозно проговорил;τινὰ ἀντίον αὐ. Hom. — обращаться к кому-л. с речью;ποικίλως αὐδᾶσθαι Soph. — затейливо говорить;αὐ. κραυγήν Eur. — издать крик2) подразумеватьἹππόλυτον αὐδᾷς ; Eur. — ты имеешь в виду Гипполита?
3) приказывать(τινα μέ ποιεῖν τι Aesch. и τινι ποιεῖν τι Eur.; med. Soph.)
4) называть, именовать(Θετίδειον πεδίον τι Eur.)
αὐδῶμαι Νεοπτόλεμος Soph. — меня зовут Неоптолемом5) воспевать(ἀγῶνα Pind.)
-
11 διαπειλεω
чаще med. грозить, угрожать(ποιεῖν τι Polyb., τινι Aeschin., Plut. и τινι ποιεῖν τι Plut.)
διαπειλήσα;οἴχεται Her. — он удаляется, произнеся угрозы -
12 επιδηλος
21) явный, ясный, очевидный, заметный(ἥ μεταβολέ γίνεται ἐ. Arst.)
ἐπίδηλόν τινι ποιεῖν Arph. — разъяснить кому-л.;θέλων μέ ἐ. εἶναί τινι Her. — желая скрыть свое намерение от кого-л.;κλέπτων ἐστὴ ἐ. Arph. — ясно, что он ворует2) замечательный, особенный, чрезвычайный(οὐδὲν ἐπίδηλον ποιεῖν Xen.; συμβαίνει οὐδὲν ἐπίδηλον Arst.)
-
13 παρεγγυαω
1) передавать друг другу, из уст в уста(κελευσμὸν ἀλλήλοισι Eur.; σύνθημα Xen.)
2) убеждать, увещевать(ἀλλήλους μέ ποιεῖν τι Plut.)
π. τισι παύσασθαι ληροῦσι Luc. — советовать кому-л. бросить пустословие3) тж. med. приказывать, предписывать(τινι ποιεῖν τι Xen.)
4) рекомендовать, вверять, поручать(τινα τοῖς φίλοισι Her.)
; вручать, передавать(τέν ἀρχήν τινι Plut.)
5) обещать, сулитьσημεῖα ἥξειν τινὴ π. βροντήν Soph. — обещать кому-л., что знамением будет удар грома
-
14 παραχωρεω
1) давать место, потесниться Plat., Arph.2) уступать3) перен. уступать, соглашатьсяἐγὼ παραχωρῶ Plat. — я не возражаю
4) перен. уступать, отдавать(Φιλίππῳ Ἀμφιπόλεως Dem.)
π. τινι τῶν ἑαυτοῦ Dem. — поступаться чем-л. в пользу кого-л.;π. τινι τῆς πολιτείας Aeschin. — предоставлять кому-л. государственные дела5) перен. уступать, подчиняться(τῷ νόμῳ Plat.)
6) разрешать, позволять(τινι ποιεῖν τι Plat.)
7) покидать, оставлять(τῆς τάξεως Dem.)
-
15 φραζω
(aor. ἔφρᾰσα - эп. φράσα и ἔφρασσα, эп. aor. 2 (ἐ)πέφραδον, pf. πέφρᾰκα; med.: aor. ἐφρασάμην и ἐφράσθην - эп. φρασάμην и ἐφρασσάμην, fut. φράσομαι - эп. φράσσομαι, pf. πέφρασμαι)1) указывать, объяснять(οὐχ ἁπλῶς εἰπεῖν, ἀλλὰ σαφῶς φράσαι Isocr.)
φ. τί τινι, πρός τινα и τινά Her., Isocr., Arph.; — объяснять что-л. кому-л.;σήματα φ. Hom. — перечислять признаки;φ. τῇ χειρί Her. — делать знак(и) рукой, объяснять жестами;φράσαι τέν ἀτραπὸν τέν φέρουσαν ἐς Θερμοπύλας Her. — указать тропинку, ведущую в Фермопилы;φράζε δέ τί φής или φράσον δ΄ ἅπερ ἔλεξας Soph. — объясни же, что ты говоришь;πυνθανομένοις τι διὰ μαντικῆς φ. Xen. — давать вопрошающим прорицания;φράσαι διὰ τῶν γραμμάτων Plut. — изложить письменно2) говорить, сообщать, объявлятьμῦθον πέφραδε πᾶσι Hom. — объяви всем;
φράζει, ὅτι ἔνδον ἐστί Lys. — (она) сообщает (мне), что (он) здесь;εἰ ῥητόν, φράσον Aesch. — если можно, скажи;τῆς μητρὸς ἥκω τῆς ἐμῆς φράσων ἐν οἷς νῦν ἐστιν Soph. — я пришел рассказать (тебе), что с моей матерью;φ. τινὴ πάντα τὰ παρεόντα πρήγματα Her. — сообщать кому-л. все о положении дел3) подсказывать, советовать(ἔρος ἦν ὅ φράσας Soph.)
4) приказывать, распоряжаться(τινι ποιεῖν τι Thuc., Xen.)
5) med. узнавать, получать сведенияἐξ ἑτέρων μῦθον ἔχειν φράσασθαι Eur. — узнать (о чём-л.) из чужих рассказов;
φράζευ λογίων ὁδόν Arph. — пойми смысл (вещих) слов6) med. узнавать, распознавать7) med. замечать, видетьτὸν φράσατο προσιόντα Hom. — (Одиссеи) заметил приближающегося человека8) med. внимательно осматриваться, остерегаться(φράσσασθαι λόχον Her.)
φράζου μέ πόρσω φωνεῖν Soph. — смотри, ни слова больше;φράσσαι τινά, μέ σε δολώσῃ Arph. — берегись, как бы кто-л. тебя не перехитрил9) med. думать, размышлятьφράζεσθαί τι θυμῷ или ἐνὴ φρεσί Hom. — обдумывать что-л. про себя;
ἀμφὴς φράζεσθαι Hom. — расходиться в мнениях10) med. замышлять, задумывать(κακά τινι, τινι ὄλεθρον Hom.)
φράσσασθαι ἠρίον τινί Hom. — задумать (воздвигнуть) гробницу кому-л. -
16 διακελευομαι
1) увещевать, убеждать, побуждать(τινι ποιεῖν τι Her., Plat., Arst., Plut., Diod.; τινί τι Soph. и τινι περί τινος Isocr.)
2) подбодрять, поощрять (криками)(τινι Xen., Plat.)
δ. ἀλλήλοις Xen. — подбодрять друг друга;διακελευσάμενοι Her. — подав друг другу знак, по взаимному уговору -
17 εγγιγνομαι
ἐγγίγνομαι, ἐγγίνομαι1) рождаться(πάντες, τοὴ Ἰλίῳ ἐγγεγάασιν Hom.)
2) (внутри) появляться, зарождаться(ἵνα μυσαρὸν μηδὲν ἐγγίνηται Her.; ἐν τοῖς νέφεσι ἐγγίνεται πῦρ Arst.)
ἐγγινόμενα τὰ ἄρθρα σαφῆ ποιεῖ τέν λέξιν Arst. — вставка (грамматических) членов делает фразу ясной3) быть врожденным, свойственным, присущим(ἔν τινι Her., Eur., Plat. и τινι Eur., Thuc., Plut.)
4) водиться, жить, быть(ἰχθὺς ἐγγίνεται ἐν τῇ λίμνῃ Arst.)
5) происходить, случаться, бывать Plat.τινός τινι λήθη ἐγγιγνομένη Xen. — забивание чего-л. кем-л.
6) проходить, протекатьχρόνου ἐγγινομένου Her. и ἐγγενομένου Thuc. — по прошествии некоторого времени
7) impers. ἐγγί(γ)νεται (воз)можно, позволено(τινι ποιεῖν τι Her., Plut.)
-
18 εγγινομαι...
ἐγγίνομαι...ἐγγίγνομαι, ἐγγίνομαι1) рождаться(πάντες, τοὴ Ἰλίῳ ἐγγεγάασιν Hom.)
2) (внутри) появляться, зарождаться(ἵνα μυσαρὸν μηδὲν ἐγγίνηται Her.; ἐν τοῖς νέφεσι ἐγγίνεται πῦρ Arst.)
ἐγγινόμενα τὰ ἄρθρα σαφῆ ποιεῖ τέν λέξιν Arst. — вставка (грамматических) членов делает фразу ясной3) быть врожденным, свойственным, присущим(ἔν τινι Her., Eur., Plat. и τινι Eur., Thuc., Plut.)
4) водиться, жить, быть(ἰχθὺς ἐγγίνεται ἐν τῇ λίμνῃ Arst.)
5) происходить, случаться, бывать Plat.τινός τινι λήθη ἐγγιγνομένη Xen. — забивание чего-л. кем-л.
6) проходить, протекатьχρόνου ἐγγινομένου Her. и ἐγγενομένου Thuc. — по прошествии некоторого времени
7) impers. ἐγγί(γ)νεται (воз)можно, позволено(τινι ποιεῖν τι Her., Plut.)
-
19 ἐπιχωρέω
A yield, give way,τοῖς ἀπιστοῦσι S.Ant. 219
, cf. Plb.4.17.8 ; ἐ. τινὶ πρός τι, of things, permit one to do.., Plu.Dem.2 ;ἐ. τῷ ἐπιγράμματι
to be in accordance with..,Arist.
Mir. 844a1 ; ἐπί τινος ἐπιχωρεῖ πᾶς καιρός any time will suit, Ruf. ap. Orib.8.24.59.2 ἐ. τινί τι surrender, concede,τινὶ ἀρούρας PStrassb.114.1
, cf. Arr.An.1.27.5, Plu.2.422a: c.inf.,ἐπικεχώρηταί τινι ποιεῖν τι IG22.1012.24
: abs., give one's consent, SIG 546B3 (iii B.C.), BCH6.26(Delos, ii B.C.).3 forgive,[ἁμαρτήματα] Plu.Alex.45
, cf. 2.482a.2 to go against, attack, Id.An.1.2.17.3 follow after,προεμβάλλει τοὺς πόδας, καὶ αὐτὸς ἐπιχωρεῖ Paus.9.39.11
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπιχωρέω
-
20 παραγγελλω
1) приносить весть, возвещать, объявлятьπ. ἐκ Τροίας τινί Aesch. — приносить кому-л. вести из Трои;
π. τοῖς φίλοις Lys. — призывать друзей на помощь2) (тж. παράγγελμα π. Lys.) указывать, предписывать, приказывать, требовать(τινί τι περί τινος Thuc.; τινι ποιεῖν τι Her.)
τὰ παραγγελλόμενα Thuc. etc., τὰ παρηγγελμένα Xen. и τὰ παραγγελθέντα Arst. — указания, распоряжения, предписания;π. παρασκευέν σίτου Her. — приказывать заготовить продовольствие;π. πένθ΄ ἡμερῶν σιτία Thuc. — отдать распоряжение о создании пятидневного запаса продовольствия;π. παράγγελμα Lys. — отдать приказ3) призывать, побуждатьπ. εἰς ὅπλα Xen. — призывать к оружию;
ἅπαντας εἰς τὸν κατάλογον π. Luc. — призывать всех записываться в войска, объявлять всеобщий набор4) приглашать(ἐπὴ τὸ δεῖπνον Luc.)
π. ἀλλήλοις ἥκειν ὡς πρωϊαίτατα Plat. — условиться друг с другом прийти как можно раньше5) полит. созывать своих единомышленников, устраивать политические сговоры(ἐνοχλεῖν καὴ π. Dem.)
6) (опираясь на своих друзей) добиваться государственных постов, домогаться, искатьπ. ὑπατείαν или εἰς ὑπατείαν Plut. — добиваться консульского поста
7) учить, наставлять(τινὴ ἵνα … NT.; τοῦτο παρήγγελλε Πυθαγόρας Plut.)
См. также в других словарях:
συνάπτω — ΝΜΑ, και αττ. τ. ξυνάπτω Α [ἅπτω] συνδέω, συνενώνω, συναρμόζω νεοελλ. 1. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) συνημμένος, η, ο προσαρτημένος, ενωμένος με άλλον («συνημμένο έγγραφο») 2. φρ. α) «συνάπτω σχέσεις» i) δημιουργώ φιλικές σχέσεις, πιάνω φιλία… … Dictionary of Greek
προαγορεύω — Α [αγορεύω] 1. λέω ή διακηρύσσω κάτι προηγουμένως, εκ τών προτέρων 2. συμβουλεύω εκ τών προτέρων, νουθετώ («πολλοῑς προαγορεύειν τὰ μὲν ποιεῑν, τὰ δὲ μὴ ποιεῑν», Ξεν.) 3. προλέγω, προφητεύω 4. (ιδίως για κήρυκα ή δημόσιο υπάλληλο) αγγέλλω,… … Dictionary of Greek
σύμψηφος — ον, ΜΑ μσν. αυτός που έχει εκλεγεί με κοινή ψήφο τού λαού και τού κλήρου αρχ. 1. αυτός που ψηφίζει την ίδια γνώμη, σύμφωνος («καὶ ἡμᾱς συμψήφους χρὴ τῷ θεῷ γενέσθαι», Ρουφ.) 2. λογιστής 3. φρ. α) «σύμψηφον λαβεῑν τινα» έχω κάποιον ο οποίος θα… … Dictionary of Greek